Co musisz wiedzieć o testach użyteczności? Kompleksowy poradnik
• Czym są testy użyteczności stron internetowych?
• Po co wykonuje się testy użyteczności?
• Kiedy przeprowadzać testy użyteczności?
• Kiedy nie warto korzystać z testów użyteczności?
• Jakie są dostępne rodzaje testów użyteczności?
• Jak zrealizować skuteczny test użyteczności strony internetowej?
• Podsumowanie
Testowanie użyteczności to niezawodny sposób na sprawdzenie, w jaki sposób odbiorcy wchodzą w interakcję z Twoją stroną internetową lub aplikacją. Jeśli tego typu analiza jest jeszcze przed Tobą lub jeśli chcesz lepiej przeprowadzać swoje testy - ten artykuł jest dla Ciebie.
Skorzystaj z indywidualnych porad ekspertów
Chcesz zwiększyć wyniki swojej firmy? Skorzystaj ze wsparcia naszych ekspertów i poznaj pełnię możliwości Twojej strony.
Poznaj bezpłatne wskazówki od Widocznych zakresu:
- Pozycjonowania
- Kampanii Google Ads
- Optymalizacji UX
Czym są testy użyteczności stron internetowych?
Usability testing to coraz częściej pojawiające się określenie w marketingu internetowym. Na polskim rynku określamy to pojęcie jako testy użyteczności lub ewentualnie badanie użyteczności. Jest to działanie, które polega na analizie i ocenie użyteczności wybranej strony internetowej lub aplikacji. Testy użyteczności pozwalają poznać witrynę lub aplikację z perspektywy użytkowników, dzięki czemu można skuteczniej zidentyfikować obszary, które wymagają wprowadzenia optymalizacji. Testy użyteczności są przez wiele osób uznawane za podstawę badań nad User Experience.
Chcesz dowiedzieć się więcej o skutecznej strategii User Experience? Sprawdź nasze wpisy w tym temacie:
- UX dla e-commerce, czyli jak skutecznie zwiększyć sprzedaż?
- UX w pozycjonowaniu. Co to jest UX i jakie działania obejmuje?
- 13 praktyk User Experience, które zwiększą liczbę konwersji
Po co wykonuje się testy użyteczności?
Celem realizowania testów użyteczności jest ogólne zwiększenie funkcjonalności strony, aby zapewnić odbiorcom lepsze doświadczenia z jej użytkowani. Wiele osób zakłada, że ich głównym działaniem jest wykazanie, co na stronie nie działa. Jednak równie ważną informacją jest wskazanie na to, co na stronie działa szczególnie dobrze i jest doceniane przez użytkowników. Taka analiza pomoże Ci lepiej odpowiadać na potrzeby i preferencje swoich odbiorców, zwiększać ich zaufanie do Twojej marki, a tym samym wpłynąć również na współczynnik konwersji.
Warto pamiętać, że nie istnieje jeden określony schemat przeprowadzania badania użyteczności - możesz go dowolnie kreować, aby był w pełni dostosowany do Twoich potrzeb i celów biznesowych. Ważne jest jednak, by znać przy tym podstawowe zagadnienia związane z User Experience i sposoby przeprowadzania testów UX w sieci.
Przykładowe cele wykorzystania testów użyteczności:
- zidentyfikowanie słabych punktów oferty,
- obserwacja, jak szybko użytkownicy realizują poszczególne czynności,
- analiza, w co najczęściej klikają klienci,
- sprawdzenie, które strony najczęściej powodują wyjście z witryny,
- testowanie rozwiązań realizowanych przez konkurencję.
Kiedy przeprowadzać testy użyteczności?
Testy użyteczności można przeprowadzić na różnych etapach projektowania produktu, a także samej strony internetowej. Analizę możesz przeprowadzić:
- tworząc wstępną koncepcję, aby przetestować wstępne prototypy lub działania konkurencji.
- na początku projektu, żeby przetestować obecne rozwiązanie, które chcesz poprawić.
- w fazie projektowania UX lub przeprojektowania witryny.
- w fazie rozwoju strony/projektu.
- gdy zauważysz spadek zaangażowania użytkowników na stronie lub gdy zmniejszy się Twój współczynnik konwersji.
Nie traktuj badania użyteczności jako jednorazowej czynności - niech to będzie dla Ciebie stałe narzędzie do optymalizacji swoich działań marketingowych. Cykl działań UX można skrócić do trzech kroków - myśl, twórz i sprawdzaj. Warto starać się, aby testowanie użyteczności było powtarzającą się czynnością, bo to najkrótsza droga na zrozumienie potrzeb swoich odbiorców i optymalizację wyników sprzedażowych.
Kiedy nie warto korzystać z testów użyteczności?
Testy użyteczności to element, który pomoże Ci rozwinąć działalność w sieci, ale nie jest to złote remedium na wszystkie problemy. Wiele osób przecenia ich możliwości. Testy użyteczności nie będą przydatne w takich sytuacjach, jak na przykład:
- testowanie wizualizacji projektu produktu.
- uzyskiwanie danych ilościowych o wykorzystaniu produktu.
- sprawdzania atrakcyjności oferty.
- oszacowanie popytu i wartości rynku.
Usability testing jest związane wyłącznie z użytecznością, funkcjonalnością. Jeśli potrzebujesz odpowiedzi na pytania związane z rynkiem, konkurencyjnością swojej oferty itp., musisz skorzystać z innych sposobów działania, możesz np. przeprowadzić badania rynku. Analiza użyteczności Ci tutaj nie pomoże.
Jakie są dostępne rodzaje testów użyteczności?
Testy użyteczności można przeprowadzać na wiele sposobów, dzięki czemu możesz skuteczniej dopasować ich rodzaj do swoich potrzeb i prowadzonego rodzaju biznesu.
Testy użyteczności można podzielić na trzy główne rodzaje:
- moderowane zdalne testy użyteczności,
- niemoderowane zdalne testy użyteczności,
- stacjonarne moderowane testy z udziałem użytkowników.
Każdy z nich ma zupełnie inną formułę i wymaga innych zasobów, dlatego ważne jest aby szczegółowo poznać ich charakterystykę, zanim wybierzesz, któryś z nich. Poniżej omawiamy ich cechy charakterystyczne.
Moderowane zdalne testy użyteczności
Tego typu testy mają formułę zadaniową - badany dostaje do wykonania konkretne zadanie w systemie, a jego realizacja jest zdalnie monitorowana przez badaczy User Experience. Osoby, które zajmują się przeprowadzeniem badania, mają za zadanie obserwować podejmowane przez użytkownika działania, jego decyzje, popełniane błędy, a także reakcje. Badacze UX mogą zadać osobie badanej dodatkowe pytania, aby uzyskać szerszą informację dotyczącą oceny produktu/usługi.
Przykładowe zadania w ramach moderowanych zdalnych testów użyteczności to na przykład:
- rejestracja konta w systemie,
- realizacja zakupów w sklepie internetowym,
- odnalezienie wybranego produktu na stronie,
- skontaktowanie się z firmą,
- znalezienie w witrynie regulaminu zwrotów,
- proces edycji konta.
Niemoderowane zdalne testy użyteczności
To zdecydowanie tańsze i szybsze rozwiązanie niż testy moderowane, ale jednocześnie nie jest tak miarodajne. Testy te polegają na przeprowadzeniu badania poprzez wybrane narzędzie online, na przykład usertesting.com lub userzoom.com. To świetne rozwiązanie dla firm, którym zależy na przeprowadzeniu analizy użyteczności, ale nie posiadają odpowiednich zasobów finansowych i/lub kadrowych, aby przeprowadzić moderowane zdalne testy użyteczności.
Głównym powodem, dla którego niemoderowane zdalne testy użyteczności mają tak wielu przeciwników, jest fakt, że nie możesz mieć pewności, kto bierze udział w teście, który jest dla Ciebie ważny. Może się okazać, że są to osoby, które absolutnie nie pokrywają się z Twoją grupą docelową. Wiele osób ma też wątpliwości dotyczące ich wiarygodności. Anonimowi respondenci, którzy są uczestnikami analizy, uzyskują wynagrodzenie za udział w badaniu, więc najprawdopodobniej zależy im na realizacji jak największej ilości badań. Z tego powodu istnieje ryzyko, że mogą się nie skupić na rzetelnej realizacji Twojego testu. Co więcej, niemoderowane testy nie pozwalają na zadanie pytań uzupełniających, dlatego uzyskane wyniki mogą być niewystarczające do wyciągnięcia wniosków.
Stacjonarne moderowane testy z udziałem użytkowników
Jest to najbardziej zaawansowana forma testowania użyteczności, a co za tym idzie, generuje również najwyższe koszty. Jednak chętnie korzystają z niej duże firmy, ponieważ pozwala ona na dostarczenie najbardziej szczegółowych danych o funkcjonalności strony internetowej. Stacjonarne moderowane testy z udziałem użytkowników polegają na osobistym spotkaniu się z badanymi i pełnej obserwacji ich zachowań podczas realizowanych przez nich zadań. W ramach tego rodzaju testu użyteczności rejestruje się na przykład ruch gałek ocznych, aby zweryfikować, na którą część witryny użytkownicy najczęściej spoglądają, gdzie skupiają swoją uwagę. Podczas badania są także rejestrowane wszystkie kliknięcia realizowane przez osobę badaną.
Czym nie są badania użyteczności?
Część osób myli testy użyteczności z innymi badaniami, które wykorzystywane są przy rozwoju biznesu. Do najczęstszych pomyłek zaliczane są:
- testy A/B
- testy akceptacyjne,
- grupy fokusowe,
- ankiety,
- mapy cieplne.
Żadna z wyżej wymienionych metod badawczych nie jest zaliczana do testów użyteczności.
Jak zrealizować skuteczny test użyteczności strony internetowej?
Planowaniem przeprowadzenia testu użyteczności zazwyczaj zajmują się odpowiednio powołani do tego badacze. Jeśli jednak nie decydujesz się na outsourcing i chcesz samodzielnie przeprowadzić test, poniżej opisujemy cztery najważniejsze etapy jego realizacji.
Zaplanowanie formuły testu użyteczności
Aby Twój test użyteczności był efektywny, musisz poświęcić odpowiednią ilość czasu na zaplanowanie każdego jego szczegółu. Brak przygotowania może wiązać się z nierzetelnymi wynikami. W ramach przygotowania do usability testing, skup się przede wszystkim na poniższych podpunktach:
- dokładne określenie przedmiotu badania,
- sprecyzowanie celu badania,
- wybór platformy lub sposobu przeprowadzania testu,
- określenie grupy docelowej,
- zapisanie planu działania.
Dobór uczestników do testu użyteczności
Na tym etapie musisz określić, w jaki sposób pozyskasz badanych, którzy będą stanowić Twoją grupę docelową. Jeśli korzystasz z niemoderowanych zdalnych testów, ten problem Cię nie dotyczy, ponieważ respondentów zapewni Ci platforma. Jeśli jednak korzystasz z innej formy testu, musisz przeprowadzić profesjonalną rekrutację. Skup się na tym, aby były to osoby, jak najbardziej odpowiadające Twoim realnym odbiorcom. W tym celu możesz poprosić swoich kandydatów o wypełnienie testu, w którym umieścisz pytania przesiewowe. Takie pytania możesz również zadać podczas rozmowy przez telefon. Pamiętaj, że umieszczenie wymagań w ogłoszeniu nie zawsze jest wystarczające, czasami kandydaci zgłaszają się do badań, nawet jeżeli nie spełniają określonych warunków. Zastanawiasz się, jak wielu badanych potrzebujesz? Według teorii Jakoba Nielsena (https://www.nngroup.com/articles/why-you-only-need-to-test-with-5-users/) wystarczy zbadać tylko pięć osób, aby zidentyfikować około 85% problemów w witrynie.
Przeprowadzenie testu użyteczności
Zanim zrealizujesz docelowy test użyteczności, pamiętaj o przeprowadzeniu badania pilotażowego. W ten sposób możesz upewnić się, że przygotowany przez Ciebie scenariusz działania jest skuteczny i zapewnia rzetelne wyniki. Podczas przeprowadzania testu ważne jest, aby moderator nie wpływał w żaden sposób na decyzje podejmowane przez badanego - niech nie sugeruje żadnych rozwiązań ani nie okazuje emocji związanych z przeprowadzaniem badania.
Analiza wyników testu użyteczności
Chociaż zakończył się dla Ciebie najbardziej stresujący etap, to nie oznacza to końca pracy. Teraz musisz zająć się żmudnym elementem analizy i wyciągania wniosków z uzyskanych wyników. Oznacza to grupowanie opinii, nadawanie im priorytetów oraz przekazywanie stworzonych raportów do odpowiednich osób. W przypadku bardziej rozbudowanych testów, które są regularnie realizowane, warto stworzyć wewnętrzny system, który pozwoli na sprawne połączenie obserwacji i spostrzeżeń w jeden spójny raport.
Co musisz wiedzieć o testach użyteczności? Kompleksowy poradnik. Podsumowanie
Nie ma idealnego schematu, który pomoże Ci zrealizować test użyteczności dla swojej strony internetowej. Błędy podczas takiej analizy też są czymś absolutnie normalnym, każdy je popełnia. Ważne jest jednak, aby pamiętać, że jednymi z celów testów użyteczności jest zrozumienie błędów i zdefiniowanie sukcesów. Dlatego często przeprowadzaj testy użyteczności, aby móc wyciągać jak najlepsze wnioski i wprowadzać je w życie, optymalizując przez to swoje wyniki biznesowe.
Poznaj historie sukcesu naszych klientów
- 500% wzrost wejść organicznych
- 12-krotny wzrost współczynnika konwersji
- 6 miesięcy na zdominowanie top 10 Google
- 20 krotna dynamika sprzedaży
- 3 razy więcej zapytań ofertowych rok do roku
- ponad 3500 fraz w czołówce Google
- 7 krotny wzrost ruchu z pozycjonowania
- 150% więcej zapytań z formularza na stronie
- 5-krotny wzrost liczby konwersji z Google Ads
- Kilkaset fraz w czołówce Google
- Stały i stabilny wzrost ruchu na stronie
- 250% wzrostu liczby rezerwacji na usługi USG
- 130% wzrostu liczby wizyt w gabinetach
- 4,5 razy więcej odwiedzających stronę
- 270% wzrost współczynnika konwersji
Clutch.co to jedna z najbardziej wiarygodnych platform z opiniami na świecie!
Ponad 600 pozytywnych opinii w Google i 90 opinii na Clutch.co
Jesteśmy jedną z najlepiej i najczęściej ocenianych agencji marketingu internetowego w Polsce na największych platformach do ocen: Google i Clutch.co. Zobacz, nasze oceny i przekonaj się, że warto z nami współpracować.
533 160 426
